Çıraqqala - Qafqazın qədim tarixinə işıq salan möhtəşəm miras

Şabran rayonunun sıldırım qayaları üzərində ucalan Çıraqqala IV-V əsrlərin nadir müdafiə abidəsidir. Dəniz səviyyəsindən 1232 metr hündürlükdə yerləşən Qalanın bir vaxtlar 17 bürcü olub, bu gün onlardan yalnız 4-ü qalır. Yerli daş və bişmiş kərpicdən tikilmiş bu möhtəşəm qala qədim Gilgilçay səddi ilə birlikdə 120 km boyunca uzanan “Uzun divarlar” sisteminin əsas hissələrindən biridir. Qala divarlarının hündürlüyü 8-10 metr, sıldırım qayanın zirvəsindəki müşahidə bürcü isə 150 metrdir. Buradan keşikçilər Beşbarmaq dağından şimala doğru 100 kilometrlik sahil xəttini nəzarətdə saxlayıb. Qalanın özünəməxsus həbsxanası və ərzaq saxlamaq üçün buzxana anbarı mövcuddur. Dağ çeşmələrindən su gətirən saxsı boru sistemi onun mühəndislik möcüzəsi olduğunu göstərir. “Çıraq” sözünün “işıq saçan” mənası da təsadüfi deyil. Bu abidə əsrlər boyu siqnal məqsədilə istifadə edilib. Təbii dağıntılara baxmayaraq, qala bu gün də əzəmətini qoruyur. 2019-cu ildən aparılan bərpa işləri isə bu tarix incisini yenidən dirçəldib.