Çıraqqala Şabran Dövlət Tarix Mədəniyyət Qoruğu

Çıraqqala Şabran Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğu Azərbaycanın Şabran rayonu ərazisində yerləşən və ölkə əhəmiyyətli tarixi mirası qoruyan bir ərazidir. Qoruğun əsas elementini Çıraqqala – möhtəşəm qədim müdafiə qalası təşkil edir. Qalanın tikintisi V-VII əsrlərə aiddir və o, Sasanilər dövründə şimaldan gələn basqınların qarşısını almaq üçün yaradılmış nəhəng Gilgilçay müdafiə səddi sisteminin ən vacib müşahidə və nəzarət məntəqəsi olmuşdur. Qala strateji cəhətdən əlverişli, dəniz səviyyəsindən xeyli hündür bir ərazidə yerləşir. Bu mövqe onun bütün ətraf əraziləri vizual nəzarətdə saxlamasına imkan verirdi. Məhz buna görə də qalaya "Çıraqqala" (yəni "işıqlı qala", təhlükə siqnalı yayılan qala) adı verilmişdir. Qala, şimaldan cənuba uzanan Gilgilçay səddinin başlanğıcında dayanaraq, qədim Qafqaz Albaniyasının və sonradan Azərbaycan torpaqlarının müdafiəsində həlledici rol oynamışdır. Qoruğun ərazisi yalnız qala qalıqlarını deyil, həm də onu əhatə edən müəyyən bir tarixi mədəniyyət sahəsini əhatə edir. Qoruğun yaradılmasında əsas məqsəd bu unikal memarlıq abidəsini və onun tarixi əhəmiyyətini gələcək nəsillər üçün qoruyub saxlamaqdır. Çıraqqala hazırda rayonun turizm potensialını artıran və tarixi irsimizi təmsil edən əsas məkanlardan biridir.