#sım kəndi
Sım kəndi
Azərbaycanın cənub bölgəsi, Lənkəran-Astara iqtisadi zonasının əsrarəngiz təbiəti ilə ad çıxarmışdır. Xəzərin sərin sahillərindən Talış dağlarının sıldırım zirvələrinə uzanan bu coğrafiyanın ən gözəl və unikal məskənlərindən biri də Astara rayonunun Sım kəndidir. Rayon mərkəzindən təxminən 40-41 kilometr şimal-qərbdə, sıx meşələrin və uca qayaların qoynunda yerləşən Sım, hər il minlərlə yerli və xarici turistin diqqətini cəlb edir.
Coğrafi Mövqe və Etimologiya
Sım kəndi dəniz səviyyəsindən 400-600 metr yüksəklikdə, subtropik iqlim zonası ilə səciyyələnən ərazidə qərar tutub. Kənd Təngərüd çayının sahilində yerləşir və dörd bir tərəfdən yaşıl örtüklü Talış dağları ilə əhatə olunmuşdur. Kəndin adının etimologiyası coğrafi mövqeyi ilə sıx bağlıdır. Araşdırmalara görə, "Sım" sözü talış dilində "sıldırım" və ya "hündür" mənasını verir, dolayısı ilə kəndin adı "Qayalıqda yerləşən kənd" anlamını verir. Bəzi digər versiyalara görə isə qədim türk dillərində "dağ arasındakı dar yol" və ya "sığınacaq" mənasını verir ki, bu da kəndin tarixi boyu əhəmiyyətli yerini göstərir.
Kənd ərazisindəki hündür, mamırlı qayalar, iri qoca ağaclar və yaşayış evlərinin arasına səpələnmiş nəhəng meqalit sal daşlar Sım kəndinə nağıllardakı kimi qəribə və sehirli bir atmosfer bəxş edir.
Təbii Möcüzələr və İstirahət İmkanları
Sım kəndi təkrarolunmaz təbiət guşələri ilə zəngindir. Məhz bu gözəlliklər onu Cənub bölgəsinin incisi adlandırmağa əsas verir.
Şəlalələr: Kənd, xüsusilə şəlalələri ilə məşhurdur. Ərazidə 3 əsas şəlalə, o cümlədən ən populyarı olan Sım şəlaləsi yerləşir. Digər tanınan şəlalələr "Aşağı Şırhal", "Yuxarı Şırhal" və "Dustaqxana" adlanır. Hətta bəzi məlumatlara görə, kənd ərazisində 50-yə yaxın kiçik və böyük şəlalə mövcuddur.
Şəfalı Bulaqlar: Sım həm də çoxsaylı şəfalı bulaqları ilə tanınır. Təkcə Sım kəndi ərazisində 40-a yaxın təbii su bulağı qeydə alınmışdır.
Ballıqaya: Turizm əhəmiyyətli yerlərdən biri də kəndə səyahət edən turistlərin yürüş marşrutlarına daxil edilən "Ballıqaya" yüksəkliyidir.
Bu təbii sərvətlər kəndin ekoturizm potensialını misilsiz dərəcədə artırır. Turistlər burada təbiət gəzintiləri, pikniklər edə və samovar çayına qonaq ola bilərlər. Şəlalələrə doğru yol isə yerli əhalinin təşkil etdiyi, yüksək keçicilik qabiliyyətinə malik UAZ və Niva markalı avtomobillərlə həyata keçirilir.
Tarixi İzlər və İqtisadiyyat
Sım kəndinin tarixi yüzillərlə ölçülür. Kəndin qədim İpək Yolu üzərində yerləşməsi onun strateji əhəmiyyətə malik olduğunu göstərir. Ərazidə tapılmış qədim qəbirlər, ocaq yerləri və tarixi abidələr, o cümlədən Səfəvilər dövrünə aid olduğu güman edilən "Dustaqxana" kimi qalıqlar buranın çoxəsrlik məskunlaşma məntəqəsi olduğunun sübutudur.
Ənənəvi olaraq kənd əhalisi əsasən kənd təsərrüfatı və heyvandarlıqla məşğul olmuşdur. Bu gün də yerli sakinlər arıçılıq, tərəvəzçilik və maldarlıq kimi sahələrdə fəaliyyət göstərirlər. Kəndin əhalisi əsasən Talış və Azərbaycan türklərindən ibarət olub, öz dillərini, adət-ənənələrini və cənub bölgəsinə xas zəngin mədəniyyətini, o cümlədən folklorunu qoruyub saxlayırlar. Yerli əhalinin səmimiyyəti və qonaqpərvərliyi Sıma səfər edənlərin yaddaşında xoş izlər buraxır.
Turizmin İnkişafı
Son illərdə Sım kəndi Azərbaycanın kənd turizmi xəritəsində xüsusi yer tutmağa başlamışdır. Dövlət Turizm Agentliyi tərəfindən həyata keçirilən "Turistik kənd" layihəsi çərçivəsində Sım kəndi nümunəvi kənd turizmi modeli kimi inkişaf etdirilir. Bu layihənin məqsədi turizm vasitəsilə yerli əhalinin məşğulluğunu artırmaq, kəndin infrastrukturunu və vizual görünüşünü yaxşılaşdırmaqdır.
Görülən işlər nəticəsində kənd cənub bölgəsinin turizm marşrutlarına daxil edilib, istiqamətverici lövhələr quraşdırılıb. Kənddə qonaqlama xidməti göstərən kənd evləri təchiz olunur, yerli sakinlər üçün aqroturizm, bələdçilik və qonaqlama üzrə təlimlər keçirilir. Kənddə təndir evləri, satış köşkləri, hətta açıq hava muzeyi kimi yeni turizm obyektlərinin yaradılması nəzərdə tutulur. Turizm ekspertləri bu cür layihələrin kəndlərin sosial-iqtisadi həyatını canlandıracağına və məşğulluq imkanlarını genişləndirəcəyinə əmindirlər.
Bütün bu təbii zənginlikləri və inkişaf edən turizm infrastrukturu ilə Sım kəndi Azərbaycanın turizm potensialını nümayiş etdirən canlı bir muzeyə çevrilməkdədir. İlin dörd fəsli füsunkar gözəlliyə sahib olan bu kənd, hər kəsi saf təbiətin və əsl kənd həyatının ləzzətini yaşamağa dəvət edir.