Məleykə Abbaszadə

Azərbaycanın ictimai-siyasi və təhsil həyatında uzun illər ərzində mühüm rol oynamış şəxsiyyətlərdən biri də Məleykə Mehdi qızı Abbaszadədir. O, xüsusilə ölkədə abituriyent qəbulu və dövlət qulluğu sisteminin şəffaflığı, obyektivliyi və müasirləşdirilməsi istiqamətində həyata keçirilən köklü islahatların başında duran simadır. Erkən Həyatı və Elmi Fəaliyyəti Məleykə Abbaszadə 1953-cü il fevralın 23-də Bakı şəhərində anadan olmuşdur. O, 1970-ci ildə orta məktəbi bitirdikdən sonra təhsilini davam etdirmək üçün o dövrün ən nüfuzlu ali təhsil ocaqlarından biri olan M.V. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin Hesablama Riyaziyyatı və Kibernetika fakültəsinə daxil olmuşdur. Bu, onun gələcək fəaliyyətində sistemli yanaşma və analitik düşüncə tərzinin formalaşmasında əsas rol oynamışdır. Ali təhsilini bitirdikdən sonra M. Abbaszadə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Kibernetika İnstitutunda elmi işçi kimi fəaliyyətə başlamışdır. O, 1977-1987-ci illərdə bu institutda çalışmış, 1988-ci ildə isə Kiyev şəhərində Ukrayna Elmlər Akademiyasında namizədlik dissertasiyasını müdafiə edərək texnika elmləri namizədi elmi dərəcəsini almışdır. Onun bu dövrdəki fəaliyyəti, gələcəkdə rəhbərlik edəcəyi böyük sistemlərin idarə edilməsi üçün fundamental kibernetik biliklər əldə etməsinə imkan yaratmışdır. TQDK: Qəbul Sistemində İnqilab Məleykə Abbaszadənin ictimai-siyasi karyerasında dönüş nöqtəsi 1994-cü ildə başlayır. O, Azərbaycan Respublikası Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyasının (TQDK) sədrinin birinci müavini vəzifəsinə təyin olunur. 2000-ci ilin oktyabrından 2016-cı ilin aprelinə qədər isə Komissiyanın sədri vəzifəsində çalışmışdır. Məhz onun rəhbərliyi altında TQDK tələbə qəbulu prosesində əsaslı islahatlar həyata keçirərək tamamilə yeni bir mərhələyə qədəm qoymuşdur. Bu dövrdə tətbiq edilən mərkəzləşdirilmiş test imtahanı sistemi Azərbaycanda təhsilə qəbul prosesinin şəffaflığını və obyektivliyini təmin edən ən mühüm mexanizmə çevrilmişdir. M. Abbaszadənin səyləri nəticəsində qəbul prosesi artıq subyektiv amillərdən tamamilə təmizlənmiş, biliyin yeganə və əsas meyar olduğu bir sosial-texniki sistem kimi fəaliyyət göstərməyə başlamışdır. O, eyni zamanda abituriyentlər üçün əhəmiyyətli məlumat mənbəyi olan "Abituriyent" jurnalının yaradılması və nəşrinin təşkilində də yaxından iştirak etmişdir. TQDK-ya rəhbərlik etdiyi dövrdə o, imtahan materiallarında da innovativ yanaşmalar tətbiq etmişdir. Abituriyentlərdə təkcə faktoloji bilikləri deyil, həm də təhliletmə, ümumiləşdirmə, nəticə çıxarma və proqnozlaşdırma kimi koqnitiv keyfiyyətləri ölçməyə imkan verən yeni növ tapşırıq formaları (xronoloji ardıcıllıq, uyğunluğun müəyyənləşdirilməsi, yazı işi) tədricən tətbiq edilmişdir. Bu islahatlar "yaddaş məktəbindən" "təfəkkür məktəbinə" keçid strategiyasının tərkib hissəsi kimi qiymətləndirilirdi. Dövlət İmtahan Mərkəzi (DİM) Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə TQDK-nın bazasında Dövlət İmtahan Mərkəzi (DİM) yaradıldıqdan sonra Məleykə Abbaszadə 2016-cı ilin aprel ayından etibarən bu mərkəzin İdarə Heyətinin sədri (Direktorlar Şurasının sədri) vəzifəsini icra etməyə başlamışdır. DİM-in fəaliyyət dairəsi daha da genişlənərək tələbə qəbulu ilə yanaşı, həm də dövlət qulluğuna qəbul imtahanlarının təşkilini, rezidentura və digər mühüm qiymətləndirmə proseslərini əhatə etmişdir. DİM-ə rəhbərlik etdiyi müddətdə Məleykə Abbaszadə dövlət qulluğunda kadr seçiminin müasir standartlara uyğunlaşdırılması istiqamətində mühüm addımlar atmışdır. O, dövlət qulluğunda bacarıq və kvalifikasiyaların kompetensiyaların (səriştələrin) qiymətləndirilməsi konsepsiyası ilə əvəzlənməsini təbliğ etmişdir. Bu yanaşma kadr seçiminin şəffaflığını və səmərəliliyini artırmaq məqsədi daşımışdır. M. Abbaszadənin təşəbbüsü ilə, 2019-2025-ci illəri əhatə edən "Azərbaycan Respublikasında dövlət qulluğunun inkişafı Strategiyası"nın həyata keçirilməsində DİM əsas icraçı qurumlardan biri olaraq aktiv iştirak etmişdir. Həmçinin, gənc və perspektivli rəhbər kadrların müəyyən edilməsi məqsədilə təsis edilmiş "Yüksəliş" müsabiqəsinin Təşkilat Komitəsinin üzvü təyin olunması da onun insan kapitalının inkişafına verdiyi önəmin göstəricisidir. Nailiyyətləri və Təltifləri Uzun illər Azərbaycanın təhsil sahəsində apardığı səmərəli və əsaslı fəaliyyət görə Məleykə Abbaszadə 2013-cü ildə Azərbaycan Respublikasında təhsilin qiymətləndirilməsi sahəsində müasir texnologiyaların səmərəli tətbiqinə görə “Şöhrət” ordeni, 2023-cü ildə isə təhsil sahəsində uzunmüddətli səmərəli fəaliyyətinə görə ölkə Prezidentinin Sərəncamı ilə "Şərəf" ordeni ilə təltif edilmişdir. M. Abbaszadə eyni zamanda elmi fəaliyyətini də davam etdirərək 60-dan çox elmi məqalənin, həmçinin ali məktəblər üçün iki dərs vəsaitinin müəllifidir. Onun rəhbərlik etdiyi qurum Azərbaycanın gələcək kadr potensialının formalaşmasında müstəsna rol oynayan mərkəzləşdirilmiş sistemlərin inkişafında aparıcı qüvvə olmuşdur. Ailəlidir, iki övladı və nəvələri var.