qəbir daşı

Qəbir daşı mərhumun yaddaşının daşda əbədiləşdirilməsi funksiyasını daşıyan ən qədim abidə formalarından biridir. Azərbaycanda qəbir daşları sənətkarlığı uzun tarixi ənənələrə malikdir; qoç və at formalı daş heykəllər kimi unikal nümunələr ölkənin mədəni irsinin dəyərli hissəsidir. Bu abidələr qədim inanclarla İslami dəyərlərin sintezini əks etdirir. Müasir dövrdə qranit və mərmər ən çox istifadə olunan materiallardır. Qranit davamlılığı, mərmər isə estetik görünüşü ilə seçilir. Qəbir daşlarının üzərində adətən mərhumun adı, doğum-vəfat tarixi, Qurani-Kərimdən ayələr və ya dini ifadələr (“Hüvəl Baqi”) həkk olunur. İslam dini israfçılığın və dəbdəbənin əleyhinədir. İlahiyyatçılar qəbir daşlarının sadə, hündürlüyü Peyğəmbərin tövsiyə etdiyi kimi, nişangah məqsədi daşıyan formaların üstün tutulmasını bildirirlər. Bununla belə, müasir qəbiristanlıqlarda bahalı və təmtəraqlı abidələr, bəzən isə dini prinsiplərə zidd olan şəkillər, heykəllər də müşahidə olunur.