Ağdam

Ağdam rayonu Azərbaycanın qədim Qarabağ bölgəsinin mərkəzində, Kür-Araz ovalığının qərbində, Qarabağ silsiləsinin şimal-şərq ətəklərində yerləşən inzibati ərazi vahididir. Rayon 1930-cu ildə təşkil edilmişdir. Sahəsi 1150 kvadratkilometrə yaxındır. Relyefi əsasən düzənlik, qismən də dağlıqdır. İqlimi mülayim isti və quraq subtropikdir. Rayon ərazisindən Xaçın və Qarqar çayları axır. "Ağdam" sözünün mənası qədim türk dilində "kiçik qala", başqa bir versiyaya görə isə XVIII əsrdə Qarabağ xanı Pənahəli xanın ağ daşdan tikdirdiyi imarətə görə "günəş şüaları ilə nurlanmış ağ ev" deməkdir. Ağdam qədim mədəniyyət və tarixə malikdir; Üzərliktəpə yaşayış məskəni Eneolit dövrünə aiddir. Ərazidəki tarixi abidələrə XIV əsrə aid Qutlu Musa oğlu günbəzi, XVIII əsrə aid Pənahəli xanın imarəti, məscidlər və məşhur Şahbulaq qalası daxildir. Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı rayonun əksər hissəsi işğal olunmuş, Ağdam şəhəri isə xüsusi qəddarlıqla dağıdılmış və "Qafqazın Xirosiması" adlandırılmışdır. 44 günlük Vətən müharibəsinin (2020) nəticəsi olaraq 20 noyabr 2020-ci il tarixində Ağdam rayonu işğaldan azad edildi. Hazırda Ağdamda Azərbaycan dövlətinin irimiqyaslı bərpa və quruculuq işləri həyata keçirilir. Bu layihələr çərçivəsində “Ağdam Sənaye Parkı” yaradılıb. Kənd təsərrüfatı rayon iqtisadiyyatının əsasını təşkil edir, həmçinin yüngül və yeyinti sənayesi sahələri inkişaf etdirilir. Ağdam rayonu öz qədimliyini və zəngin iqtisadi potensialını bərpa edərək Qarabağın dirçəlişinin simvollarından birinə çevrilir.