Şəki Xan Sarayı

Şəki Xan Sarayı Azərbaycanın ən qiymətli memarlıq abidələrindən və milli mədəni irs nümunələrindən biridir. XVIII əsrdə (təxminən 1762-ci ildə) Şəki xanı Hüseyn xan Müştaqın sifarişi ilə tikilmiş bu saray, təkcə bölgənin deyil, bütün Şərq memarlığının incisi hesab olunur. Saray, Şəkinin tarixi hissəsində, qədim qalanın ərazisində yerləşir. Sarayın unikal xüsusiyyəti, onun tikintisində heç bir mismar və ya yapışdırıcı materialdan istifadə edilməməsidir. Bütün konstruksiya əsasən yerli materiallar və sənətkarlıqla, xüsusən də ağac və daşın məharətli vəhdəti ilə yaradılmışdır. Memarlıq və Dekorasiya Özəllikləri Şəki Xan Sarayını dünya miqyasında məşhur edən əsas cəhət onun dekorativ elementləridir: Şəbəkə Sənəti: Sarayın ən möhtəşəm bəzək elementləri rəngli şüşələrdən toplanmış şəbəkə pəncərələrdir. Bu sənətdə yüzlərlə kiçik taxta parçası bir-birinə keçirilərək rəngli şüşə mozaikaları yaradır. Şəbəkə, işığı filtrləyərək içəri yayan və məkanı sehrli bir atmosferlə dolduran unikal bir texnikadır. Freskalar və Minyatürlər: Sarayın daxili divarları və tavanları rəngarəng freskalar, nəbati (bitki) və zoomorf (heyvan) motivli naxışlar, həmçinin döyüş səhnələrini əks etdirən minyatürlərlə bəzədilmişdir. Bu rəsmlər Şəki xanlığının həyat tərzini və estetik zövqünü əks etdirir. Saray cəmi iki mərtəbədən ibarətdir, lakin onun funksionallığı və bədii zənginliyi onu monumental bir abidəyə çevirir. 2019-cu ildə Şəki Xan Sarayı, Şəkinin tarixi mərkəzi ilə birlikdə, UNESCO-nun Ümumdünya İrsi Siyahısına daxil edilmişdir ki, bu da onun bəşəriyyət üçün universal dəyərini təsdiqləyir.